เมื่อนึกถึง Tesla คุณอาจจะนึกถึงรถยนต์ไฟฟ้าที่ดูทันสมัย แต่หากพิจารณาให้ลึกซึ้ง คุณจะพบว่าบริษัทมูลค่า 7.5 แสนล้านดอลลาร์ของ Elon Musk นั้นเป็นมากกว่าแค่ผู้ผลิตรถยนต์

แม้ว่ายอดขายรถของ Tesla จะน่าประทับใจ—มูลค่า 2 หมื่นล้านดอลลาร์ในไตรมาส 3 เพียงไตรมาสเดียว—และต้นทุนการผลิตอยู่ในระดับต่ำสุดเป็นประวัติการณ์ แต่มูลค่าที่แท้จริงของบริษัทนั้นอยู่นอกเหนือจากส่วนธุรกิจยานยนต์ รายได้ส่วนสำคัญของ Tesla มาจากการขายเครดิตคาร์บอนให้ผู้ผลิตรายอื่น และธุรกิจแบตเตอรี่และแผงโซลาร์ที่กำลังเติบโตอย่างรวดเร็ว

น่าสนใจที่ว่ามูลค่าตลาดอันมหาศาลของ Tesla ไม่สามารถอธิบายได้ด้วยยอดขายรถเพียงอย่างเดียว ถึงแม้จะมีการคาดการณ์ในแง่ดีว่าจะขายรถได้ 6 ล้านคันต่อปีภายในปี 2030 ธุรกิจยานยนต์ก็ยังคิดเป็นเพียงหนึ่งในสามของมูลค่าตลาดปัจจุบันของ Tesla

แล้วมูลค่าที่เหลือของ Tesla มาจากไหน? มันคือการเดิมพันกับอนาคต—ถ้าใครได้ติดตาม จะเห็นถึงวิสัยทัศน์ของ Musk เกี่ยวกับรถแท็กซี่ไร้คนขับ, หุ่นยนต์มนุษย์อย่าง Optimus, และนวัตกรรมอื่นๆ ที่ยังไม่เกิดขึ้น

Tesla มีอัตราส่วนราคาต่อกำไรล่วงหน้ามากกว่า 70 เท่า (Forward P/E x70) เทียบกับ 5-6 เท่าสำหรับผู้ผลิตรถยนต์แบบดั้งเดิม สะท้อนให้เห็นถึงความเชื่อมั่นของนักลงทุนในความสามารถของ Musk ที่จะสร้างเทคโนโลยีที่เปลี่ยนโลกได้

โดยแก่นแล้ว Tesla ไม่ได้แข่งขันกับบริษัทรถยนต์อื่นๆ เท่านั้น แต่กำลังวางตำแหน่งตัวเองเป็นผู้นำด้านเทคโนโลยีและ AI Musk ไม่ได้ขายแค่รถยนต์ แต่กำลังขายอนาคต และจนถึงตอนนี้ นักลงทุนก็กำลังเชื่อมั่นในวิสัยทัศน์นี้ แม้จะมีความเสี่ยงและความไม่แน่นอนที่มีอยู่

ขณะที่ Tesla ยังคงพัฒนาต่อไป เป็นที่ชัดเจนว่าความสำเร็จของบริษัทจะไม่ได้ขึ้นอยู่กับยอดขายรถเพียงอย่างเดียว แต่ขึ้นอยู่กับความสามารถในการทำให้แนวคิดที่ทะเยอทะยานของ Musk เป็นจริง

[จุดเริ่มต้นที่ถ่อมตัวในรากฐานขององค์กรไม่แสวงหาผลกำไร]

ในปี 2016 OpenAI ได้เริ่มต้นการเดินทางอันทะเยอทะยานด้วยการจดทะเบียนเป็นองค์กรไม่แสวงหาผลกำไรในรัฐเดลาแวร์ ภารกิจหลักของบริษัท คือ “พัฒนา AI ในแนวทางที่มีแนวโน้มจะเป็นประโยชน์ต่อมนุษยชาติมากที่สุด” ซึ่งเน้นย้ำถึงความมุ่งมั่นในการเสียสละเพื่อส่วนรวมมากกว่าการแสวงหาผลกำไร

ด้วยเงินกู้ $10 ล้านจากหนึ่งในผู้ก่อตั้งคือ Sam Altman OpenAI ได้ขอให้หน่วยงานสรรพากรรับรองสถานะการยกเว้นภาษี ในขณะนั้น องค์กรมีวิสัยทัศน์ที่ชัดเจน: ไม่เน้นเชิงพาณิชย์และเผยแพร่งานวิจัยอย่างเสรีเพื่อประโยชน์สาธารณะ

อย่างไรก็ตาม เมื่อเทคโนโลยีพัฒนาอย่างรวดเร็ว OpenAI ต้องเผชิญกับความเป็นจริงของการแข่งขันในตลาด AI ที่กำลังเติบโต

ในตอนแรก องค์กรไม่ได้คาดการณ์ว่าจะเข้าร่วมกิจการร่วมค้ากับหน่วยงานแสวงหาผลกำไรหรือมีส่วนร่วมในการพัฒนาผลิตภัณฑ์เชิงพาณิชย์ แต่เมื่อเวลาผ่านไปจนถึงปัจจุบัน OpenAI ได้ตระหนักถึงความสำคัญของการปรับเปลี่ยนภารกิจให้สอดคล้องกับความต้องการที่เกิดขึ้นใหม่ของ AI ส่งผลให้มีมูลค่าสูงถึง $1.57 แสนล้านดอลลาร์

[การเปลี่ยนแปลงสู่ผลประโยชน์เชิงพาณิชย์]

การเปลี่ยนแปลงของ OpenAI จากองค์กรไม่แสวงหาผลกำไรไปสู่บริษัทที่มีผลประโยชน์เชิงพาณิชย์ ทำให้เกิดคำถามสำคัญเกี่ยวกับภารกิจการกุศล ถึงแม้ว่าองค์กรจะระบุว่าตั้งใจจะมุ่งเน้นการวิจัยต่อไป แต่การร่วมมือเชิงพาณิชย์ได้กลายเป็นส่วนสำคัญของกลยุทธ์

Liz Bourgeois โฆษกของ OpenAI เน้นย้ำว่านวัตกรรมอย่าง ChatGPT ต้องทำงานควบคู่ไปกับการดำเนินธุรกิจเชิงพาณิชย์เพื่อสร้างผลกระทบต่อสังคมในวงกว้าง แต่หลายคนยังคงสงสัยว่าจะสามารถสร้างสมดุลระหว่างผลกำไรและจุดมุ่งหมายได้หรือไม่

[แล้วด้านกฎหมาย-กติตาต่างๆล่ะ?]

ในขณะที่ OpenAI ยังคงเปลี่ยนแปลงต่อไป เรื่อง’กรอบกฎหมายและกฎระเบียบ’กลายเป็นจุดสนใจ การสมัครเข้า IRS ของ OpenAI เน้นย้ำถึงความตั้งใจที่จะรักษาความโปร่งใสและสร้างความมุ่งมั่นเพื่อประโยชน์สาธารณะ อย่างไรก็ตาม พัฒนาการล่าสุดบ่งชี้ถึงความขัดแย้งที่อาจเกิดขึ้น โดยเฉพาะอย่างยิ่งเกี่ยวกับสิทธิ์ในทรัพย์สินทางปัญญาต่างๆ

ผู้เชี่ยวชาญ รวมถึงทนายความด้านองค์กรไม่แสวงหาผลกำไรและผู้เชี่ยวชาญด้านภาษี กำลังติดตามกลยุทธ์ของ OpenAI อย่างใกล้ชิด การเปลี่ยนแปลงใดๆไปสู่กรอบการแสวงหาผลกำไรอาจจำเป็นต้องมีกระบวนการที่ละเอียดเพื่อให้แน่ใจว่าเป็นไปตามข้อบังคับ

ในท้ายที่สุด การสร้างสมดุลระหว่างการเติบโตที่ทะเยอทะยานและรากฐานการกุศลจะเป็นความท้าทายที่ยิ่งใหญ่ที่สุดของ OpenAI ในอนาคต